Hiszpańskie shoty – POR i QUE

Transkrypcja filmu

Hola amigos, hola estudiantes. To już drugi odcinek z cyklu hiszpańskie shoty z Magdaleną Kozak. Ostatnio uczyłeś się o czasowników IR, nauczyłeś się odmiany tego czasownika, a także kontekstów, dzięki którym możesz go prawidłowo używać. Dzisiaj zajmiemy się równie ważnym i wcale nie takim prostym tematem. Zapraszam.

Podczas tej lekcji opowiem ci o dwóch słowach. O słowie por i o słowie que, dzięki którym w języku hiszpańskim mogą powstać aż cztery inne słowa. W zależności od tego jak one są napisane tzn. czy łącznie czy oddzielnie, a także w zależności od tego czy posiadają tzw. tyldę nad literą e – będą znaczyły zupełnie coś innego i będziemy używać ich w różnych kontekstach, o których już zaraz Ci opowiem. Zaczynamy.

No i spójrz. Poniżej mamy aż cztery słowa które są stworzone z tych dwóch słów o których mówiłem ci wcześniej, czyli ze słowa POR I słowa QUE. Wszystkie te słowa jeżeli je przeczytamy to będziemy czytać po prostu por que, w zależności oczywiście też gdzie będzie padał nasz akcent. Natomiast każde to słówko znaczy zupełnie coś innego no i zapisane jest też w inny sposób. Po lewej stronie mamy słowa, które pisane są łącznie czyli to jest moje pierwsze porque i drugie porqué, z tym że pierwsze posiada tutaj właśnie tą tyldę czyli to jest ta charakterystyczna kreska nad literą é, natomiast w drugim słowie już tej kreski nad e nie ma.

Po prawej stronie natomiast mam słowa por que pisane oddzielnie. I znowu w pierwszym nad literą é jest ta charakterystyczna tylda w drugim słowie tej tyldy nie ma.

Ja teraz opowiem ci po kolei, kiedy którego słowa będziemy używać, opowiem ci o kontekstach użycia tych słów i powiem ci również jak należy prawidłowo je tłumaczyć i jak należy ich używać po prostu w zdaniu. I zaczniemy od pierwszego i to będzie to właśnie porqué czyli porque pisane łącznie z tą charakterystyczną tyldą. Zaczynamy.

Słowo porqué, które pisane jest łącznie i które nad literką é ma tyldę czyli właśnie tę kreseczkę w języku hiszpańskim jest to rzeczownik. Rzeczownik, który tłumaczymy na język polski jako powód, motyw albo przyczyna. Jest to rzeczownik rodzaju męskiego, który posiada oczywiście liczbę pojedynczą jak i liczbą mnogą. I teraz zobacz jak tego możemy użyć prawidłowo w zdaniu. Przeczytam ci pierwszy przykład: Cuéntame el porqué de su comportamiento co oznacza: Wyjaśnij mi powód jego zachowania. Czyli w tym przypadku moje słowo porqué użyte jest właśnie jako rzeczownik. Rzeczownik rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej. Pisane jest łącznie.

I tutaj właśnie nad literą é jest ta charakterystyczna tylda. Czyli ta mała kreseczka.

I drugie zdanie: Hay que analizar los porqués de la subida de los precios. I oznacza to należy przeanalizować przyczyny wzrostu cen. W tym wypadku moje słowo porqué użyte jest w liczbie mnogiej dlatego mamy tutaj los porqués. Liczba mnoga, rodzaj oczywiście męski. I dlatego tutaj moje los, skąd się wzięło to los? Oczywiście jest to rodzaj rodzajnik określony zamieniony z „el” właśnie na „los” no bo rodzajnik określony rodzaju męskiego w liczbie mnogiej to jest właśnie to los.

I ponownie słowo pisane łącznie z tą tyldą. Teraz przejdziemy już do drugiego kontekstu to będzie słówko też porque pisane łącznie ale bez tej charakterystycznej tyldy. Zapraszam.

Drugim wyrazem porque, o którym Ci dzisiaj opowiem jest to porque pisane łącznie bez żadnej tyldy, które w języku polskim oznacza ponieważ czyli po prostu tłumaczymy to na język polski jako ponieważ i w języku polskim jest to spójnik. A spójnik jest to takie słowo, które łączy nam dwa zdania. I zobacz jak to porque zachowuje się w zdaniach hiszpańskich. Pierwszy przykład Viajé a Italia porque necesitaba visitar a mis amigos. I znaczy to podróżowałem do Włoch ponieważ chciałem odwiedzić moich znajomych. Czyli znowu tłumaczymy to tutaj to słowo porque jako ponieważ, pisane ono jest łącznie i nie posiada żadnej tyldy i jest to właśnie ten spójnik, dzięki którym ja mogę połączyć dwa zdania, dwa zdania. Pierwsze czyli: Viajé a Italia czyli podróżowałam do Włoch i drugie necesitaba visitar a mis amigos chciałam albo potrzebowałam odwiedzić moich znajomych.

I drugi przykład: No fui a casa de Marta porque no tenía ganas. I oznacza to nie poszedłem do domu Marty, ponieważ nie miałem ochoty. I ponownie połączyłam tutaj moim porque dwa zdania.

Pierwsze zdanie czyli: Nie poszedłem do domu Marty i drugie zdanie: Nie miałem ochotyi. I ponownie oczywiście użycie tego mojego porque to jest użycie go zapisanego łącznie, bez żadnej tyldy i tłumaczone jako ponieważ.

A teraz chciałabym Ci pokazać użycie naszego por qué, którego uczyłeś się przez sekundą, że to użycie może być wykorzystane jako odpowiedź na pytanie w którym również jest por qué ale w tym wypadku pisane ono jest oddzielnie i na dodatek ma tą tyldę natomiast teraz nie będziemy się tym zajmować bo o tym por qué opowiem ci już za moment ale przeczytam całe zdanie żebyś złapał tego sens. Czyli ¿Por qué no ha venido al gimnasio?  Dlaczego nie przyszedł na siłownię?

Porque no tuvo ganas de salir. Ponieważ nie chciał wychodzić z domu, nie miał ochoty wychodzić z domu. Czyli zobacz nasze porque pisane łącznie i bez tyldy może stanowić odpowiedź na por qué,  które pisane jest oddzielnie, a o którym ty będziesz uczył się już za chwileczkę. Połowa materiału za nami nauczyłeś się już tego, że w języku hiszpańskim są dwa porqué, które pisane są łącznie z tym że jedno ma tyldę nad literą é, drugie nie ma tyldy. A teraz przejdziemy do kolejnych por qué czyli takich które będziemy pisać oddzielnie.

I znowu jedno będzie miało tę charakterystyczną tyldę. Natomiast Twoje drugie por qué nie będzie miało tej tyldy. Zobaczysz jakie są konteksty użycia jak je dokładnie tłumaczymy, a zaczynamy od pierwszego por qué, czyli pisanego oddzielnie z tą tyldą. Por qué pisane oddzielnie i takie, które ma tyldę,  na język polski możemy przetłumaczyć jako słowo „dlaczego”. Jest to po prostu zaimek. I ten zaimek i to słówko dlaczego będziemy stosować głównie w zdaniach pytających,  ale także w zdaniach o znajdujących i wykrzyknikowych wówczas gdy będziemy chcieli, a wręcz gdzie gdy będziemy się domagali od naszego rozmówcy, żeby nam odpowiedział w jakiś sposób na zadane przez nas pytanie. I teraz zobacz w konkretnych przykładach jak będziesz to stosować.

¿Por qué no estuviste en la escuela ayer?, czyli tutaj piszę moje por qué, zapisuję je oddzielnie z tyldą i tłumaczą jako: Dlaczego nie byłeś wczoraj w szkole? Czyli jest to mój zaimek  „dlaczego”. A w drugim przykładzie: No sé por qué no va a la clase de italiano, czyli nie wiem dlaczego ona nie chodzi na lekcje włoskiego. I tutaj też tłumaczymy nasze por qué jako dlaczego. Natomiast w tym zdaniu tak jakby oczekujemy że nasz rozmówca odpowie nam na to tak, że np. ona nie chodzi na lekcje no bo nie ma czasu.

I znowu nasze por qué zapisane jest właśnie oddzielnie i tutaj ma tę charakterystyczną tyldę nad literą é. A teraz przejdziemy już do ostatniego por que, które też będzie pisane oddzielnie ale nie będzie miało tej tyldy. To czwarte ostatnie, którego dzisiaj się będziesz uczyć. To jest połączenie właśnie tych dwóch wyrazów por i wyrazu que, które zapisane są oddzielnie. I tutaj nad naszym que nie ma żadnej. Możemy to przetłumaczyć na język polski jako: dla którego, dla której, z powodu których, z powodu którego, mogłoby być równie dobrze z powodu której, w zależności od kontekstu w jakim będziemy budować zdania. I bardzo ważna rzecz jest taka, że por que pisane oddzielnie i bez tyldy gdy będzie łączyło się z rodzaj nikim określonym. A rodzajniki określone w języku hiszpańskim to są: el, la, los i las.

I teraz zobacz na zdanie. Este es el motivo motywu por el que te escribí. Czyli to jest powód dla którego do ciebie napisałem. Możemy oczywiście to przetłumaczyć też, że to jest powód z powodu którego do ciebie napisałem. Obydwa tłumaczenia są jak najbardziej prawidłowe. Natomiast to co chcę Ci pokazać to jest to właśnie to por i que, które oddzielone jest tutaj rodzajnikiem określonym, w tym wypadku jest rodzajnik el. I teraz dlaczego to jest rodzajnik el. A no dlatego, że ten rodzajnik łączy się ze słówkiem el motivo, a nasze słowo el motivo, które oznacza powód jest słowem, które ma rodzaj męski.

I w tym wypadku jest to oczywiście liczba pojedyncza. Dlatego tutaj wstawiłam właśnie rodzajnik el. Ale wystawiłam go w nawiasie ponieważ gdybym ja to zdanie wypowiedziała: Este es el motivo porque te escribí to ono również jest prawidłowe. Ja nie muszę używać za każdym razem tego rodzajnika natomiast myślę, że na początku nauki na pewno będzie ci łatwiej jeżeli będziesz sobie tutaj ten rodzajnik wstawiał. Z tego względu, że zobaczysz też, że jest to por que oddzielne i bez żadnej tyldy. Ale jeżeli wygodniej jest Ci tego po prostu nie wstawiać to jest to jak najbardziej prawidłowe.

Nie ma tutaj żadnych przeciwwskazań więc rób tak po prostu jak tobie będzie wygodniej. I drugie zdanie też żebyś jeszcze zobaczył to użycie. No saben la verdadera razón por la que no se comportó asi. Czyli nie znają prawdziwej przyczyny, z powodu której tak się zachował. I ponownie moje por i que a właściwie moje por que mam przydzielone tutaj rodzajnikiem la i dlaczego jest to rodzajnik la? Znowu jest to rodzajnik la, dlatego łączy się on ze słowem razón a razón czyli to jest la razón w języku hiszpańskim, oznacza przyczyna i la razón jest rodzaju żeńskiego.

I w tym wypadku jest to rodzaj żeński dlatego właśnie przedzieliłam to rodzajnikiem określonym la. I zobacz i jeszcze kilka przykładów żebyś jeszcze mógł to lepiej zrozumieć. Es el barrio por el que jugabamos de niños. To jest dzielnica, na której bawiliśmy się jako dzieci. I ponownie tutaj w tym zdaniu występuje mój rodzajnik el,  który jest rodzajnikiem określonym rodzaju męskiego i liczby pojedynczej. Dlatego że dotyczy on tego słowa el barrio czyli dzielnica, która w języku hiszpańskim też jest rodzaju męskiego i w tym wypadku jest to liczba pojedyncza. W nawiasie napisałam ci to jeszcze por el cual i  to będzie tłumaczone dokładnie tak samo jak por el que. W zależności czy Ty wolisz użyć por el que czy por el cual, nie ma to tak naprawdę żadnego znaczenia. Tłumaczymy to tak samo obydwie formy są prawidłowe i tak samo używane w języku hiszpańskim. Więc oczywiście, którą łatwiej będzie ci używać to jej po prostu używaj. Natomiast ta lekcja dotyczy czterech rodzajów porque dlatego tak bardzo mi zależy żebyś zrozumiał tutaj użycie tego por que udzielonego właśnie tym rodzajnikiem określonym w tym wypadku el żebyś zrozumiał to użycie.

 I drugi przykład, który jest poniżej. No hay excusas por las que llegó tarde a la reunión. Por las que.  Nie ma wymówek z powodu których przybył za późno na spotkanie. Ponownie pomiędzy moje por i que wstawiłam rodzajnik las,  który dotyczy słowa exusas czyli wymówki w języku hiszpańskim to słowo jest w rodzaju żeńskim i w tym wypadku jest to liczba mnoga i ponownie w nawiasie wstawiłam ci por las cuales, które również będziemy tłumaczyć z powodu których i tak jak powiedziałam wcześniej możesz używać zarówno tej formy jak i tej obydwie są prawidłowe.

Obydwie są używane w Hiszpanii. Dotrwaliśmy do końca tej lekcji. Nauczyłeś się dzisiaj czterech słów, czterech porque, które tak naprawdę składają się z dwóch innych czyli z por i que, tego co mówiłam ci na początku. To co bym chciała żebyś dzisiaj zapamiętał to, że mamy słowa które piszemy łącznie, to jest porque i porqué oraz oddzielnie i znowu por qué i dla odmiany por que jedne zapisane są z naszą tyldą czyli tą charakterystyczną tutaj kreseczką, która występuje tu i występuje również tu, a dwa które nie posiadają tej charakterystycznej kreski czyli tej tyldy. Każde to słowo oznacza zupełnie coś innego.

Używane jest w innym kontekście i inaczej jest tłumaczone i to jest dla Ciebie najważniejsza informacja. To już koniec naszej lekcji. Dobrnęliśmy do końca z tematem porque. Nie jest on taki trudny. Trzeba tylko po prostu wychwycić kilka różnic kiedy, które porque stosujemy i jak które się tłumaczy. Już niedługo w trzecim odcinku Hiszpańskich Shotów z Magdaleną Kozak będę odmawiała. Temat muy i mucho temat, który również jest dosyć trudny dla uczniów zwłaszcza na początku nauki będą opowiadała, którego słowa kiedy używamy i w jakich kontekstach.

Dlatego zapraszam Cię już dzisiaj do zobaczenia Gracias y hasta luego.