Pułapki języka hiszpańskiego – alfabet

  • 05 / 07 / 2016

Osoby biegle posługujące się językiem hiszpańskim zapewne zgodzą się z tezą, że alfabet i wymowa słów w tym języku nie różni się znacznie od alfabetu i wymowy w języku polskim. 

Zanim jednak nabędziesz biegłości w posługiwaniu się hiszpańskim, musisz wiedzieć, że czeka na Ciebie kilka pułapek niewystępujących w naszym ojczystym języku.

Nie chciałabym Cię czytelniku zniechęcać do podjęcia nauki. Bynajmniej. O wiele bardziej będziesz przykładać się do nauki czegokolwiek, jeżeli uświadomisz sobie na samym początku jakie mogą napotkać Cię trudności. Wiem to, bo ja także zaczynałam od nauki podstaw. Sęk w tym, że wymowa w języku hiszpańskim odgrywa bardzo dużą rolę w procesie komunikacji. Dlatego jak to mówili starożytni – “repetitio est mater studiorum”.

Nie myśl sobie, że próbuję Cię w jakiś sposób coachować. Chciałabym raczej abyś nie podchodził do nauki języka niedbale bo przecież “jakoś się dogadam, będzie dobrze”. Jeżeli chcesz coś osiągnąć, to poświęć na to 100% siebie. Chcesz grać na pianinie – graj jak najwięcej, chcesz mieć wspaniałą i wysportowaną sylwetkę – ćwicz na siłowni, zadbaj o dietę, chcesz swobodnie mówić po hiszpańsku – poświęć czas na naukę, nie rób tego “po łebkach”.

Ucz się od samego początku właściwymi metodami, a nie będziesz popełniać błędów. Zwróć uwagę na akcenty, ortografię oraz właściwie dobierz słownictwo zgodne z kontekstem.

Więcej o metodach nauczania języka hiszpańskiego

Mam nadzieję, że nadal jesteś ze mną i przeczytasz do końca ten artykuł. Moim celem jest przedstawienie reguł, które pozwolą Ci opanować alfabet hiszpański.

Poniżej przedstawiam Ci manual alfabetu hiszpańskiego. Mam nadzieję, że pomoże Ci on z trudnościami, których ja sama doświadczyłam podczas nauki języka hiszpańskiego.

Alfabet języka hiszpańskiego

Posłuchaj i powtórz

Opiszę wymowę liter, które sprawiają największe trudności. Są to zazwyczaj takie litery, które w połączeniu z inną, wymawiane są w sposób odmienny.

C:

Jeżeli litera C stoi przez spółgłoską to wymawiamy ją jak polskie K, np. doctor, czyt. doktor (doktor, lekarz). Ta sama reguła dotyczy sytuacji gdy litera C stoi przez samogłoską “a”, “o” lub “u” np. casa, czyt. kasa (dom), cosa, czyt. kosa (rzecz), Cuba, czyt. Kuba (Kuba)

Jeżeli natomiast po literze C występuje samogłoska “i“ lub “e”, wówczas wymowa zmienia się w angielskie th, czyli seplenioną literę c. Aby to odpowiednio wymówić należy ułożyć język między zębami. Wymawiając powinniśmy usłyszeć dźwięk między polskim “c”, a “s”, np. cenar, czyt. senar (jeść kolację), ciudad, czyt. siudad (miasto)

CH:

Czytamy jak polski dwuznak “cz”, chico, czyt. cziko (chłopiec)

D:

Wymawiamy ta jak polskie “d” z tą różnicą, że gdy występuje na końcu wyrazu, jest delikatniejsze, czasem bardzo słabo słyszalne, np. Madrid, czyt. Madri (Madryt)

G:

Co do zasady wymawiamy je jak polska literę “g”. Wyjątek stanowi połączenie g z “i” lub “e”. Wówczas wymowa zmienia się w polskie “he”, “hi”, np. Gerardo, czyt. Herardo (imię męskie), gente, czyt. hente (ludzie), girar, czyt. hirar (skręcać).

Połączenie “gue” i “gui” przeczytamy jak poskie, “ge”, “gi”. Litera “u” jest niema i nie wymawiamy jej, np. guerra, czyt gerra (wojna), guitarra, czyt. gitarra (gitara).

Jeżeli w hiszpańskim wyrazie jest połącznie,  güe, güi, co nie występuje często, należy czytać jak polskie głe, głi. Te charakterystyczne kropki nad literą u, sprawiają, że nie jest ona niema i należy ją przeczytać, np. cigüeña, czyt. sigłuenia (bocian)

H:

Litera “h” jest niema, dlatego też nie wymawiamy jej. Nawet jeżeli zechcemy napisać w sms-ie popularne hahahaha, to zapiszemy je “jajaja”.

Część hiszpańskich słów pochodzi z języka arabskiego jak np. almohada, czyt. almoada co oznacza poduszkę, zanahoria, czyt. zanaoria, czyli marchewka.

J:

Literę “j” czytamy jak polskie “h”, np. trabajar, czyt. trabahar (pracować).

LL:

Podwójna literę “ll” czytamy jak polskie “j”, np. calle, czyt. kaje (ulica).

Ciekawostką jest, ze w Ameryce Południowej, dźwięk ten wymawiany jest w innych sposób. W Argentynie jest to polskie “ż”, “ź”, np. llorar, czyt. żorar (płakać).

Ñ:

Literę tę czytamy jak polskie “ń”, dźwięk ten jest troszkę wydłużony, np. mañana, czyt. maniana (jutro)

Q:

Literę “q” czytamy jak polskie “k”. Należy pamiętać, że “q” nigdy nie występuje sama. Zawsze towarzyszy jej litera “u”, która podobnie jak w połączeniu “gue, gui”, nie jest wymawiana, np. aqui, czyt. aki (tutaj), que, czyt. ke (który, jaki).

Nie istnieje połączenie “qa” czy “qo”.

R:

Literę “r” czytamy tak samo jak w języku polskim z jednym wyjątkiem. Jęzli wyraz zawiera w sobie podwójna literę “rr”, jest ona wzmocniona. Podczas wymowy litera ta “wibruje”, np. zorro, czyt. sorro, nie soro (lis). Jeżeli nie wzmocnisz podwójnego “rr”, Twój wyraz może całkowicie zmienić swoje znaczenie.

W języku hiszpańskim wszystkie bezokoliczniki zakończone są literą “r”.

V:

Wymowa litery “v”, zbliżona jest do polskiego “b”. Dźwięk ten należy czytać między polskim “b” a “w”, np. vivir, czyt. bibir (mieszkać, żyć).

W:

Litera ta nie pojawia się w języku hiszpańskim zbyt czesto, jest zapożyczona od wyrazów obcego pochodzenia, np. whisky, czyt. łiski.

X:

Wymawiamy jak polskie “ks”, natomiast skracamy wymowę do samego “s”, gdy “x” stoi przed spółgłoską, np. expresión, czyt, espresion (wyrażenie).

Y:

Literę “y” wymawiamy jak złożenie “ll”, lub jako polskie “i” wyrażające spójnik, lub też jako polskie “j”, jeżeli stoi na końcu wyrazu, np. soy, czy. soj (jestem)

Z:

Wymawiamy jak polskie “s” tylko seplenione, lub angielskie “th”. Wymowa jest podobna do hiszpańskiej litery “c”.

Pułapki podczas słuchania

To co sprawia największe trudności to m.in. usłyszenie danego dźwięku prawidłowo. Wiąże się to z błędnym zrozumieniem określonego słowa i zdania, a w końcu z niezrozumieniem.

Pułapką jest np. litera “s”, czy “d”, którą Andaluzyjczycy oraz osoby z Ameryki Południowej “zjadają”, co nie pozwala na poprawną komunikację. Ile razy okazuje się, że Hiszpan z Andaluzji nie dogada się z Hiszpanem z Madrytu, który mówi bardzo wyraźnie i czysto. Nie wspomnę już o Baskach, którzy mówią w euskera, czy Katalończy po katalońsku. Dla osób bardziej wtajemniczonych polecam film “Ocho apellidos bascos”, czyli “Osiem nazwisk baskijskich”, co jest błędnie tłumaczone na język polski “Jak zostać baskiem”. Widzisz, nawet w takiej prostej rzeczy jaką jest tytuł filmu można popełnić kardynalny błąd. Film znakomicie obrazuje różnice między północą, a południem Hiszpanii, kulturą oraz językiem jakim się posługują Hiszpanie. Okazuje się, że to dwa różne światy, a niby ten sam kraj?!

Wieloznaczność słów 

Nie każda bluzka zawsze jest bluzką, a truskawka truskawką. Język hiszpański z Ameryki Południowej różni się od tego z Płw. Iberyjskiego. Jedno słowo może mieć różne znaczenia.

Używając języka hiszpańskiego należy mieć na uwadze pisownię. Niektóre wyrazy są niemal identyczne, różnią się np. tylko literą, a znaczenie jest ich zupełnie inne. tak np. pero oznacza ale, lecz, natomiast perro to pies, pelar czyli obierać, np. ziemniaki, a pelear to kłócić się.

Tempo mówienia po hiszpańsku

Ostatnią rzeczą, o której chciałam napisać jest tempo mówienia w języku hiszpańskim. Dla laika usłyszenie Hiszpana na ulicy wiąże się z totalnym niezrozumieniem. Hiszpanie mówią szybko, seplenią i nie robią pauz. Taka była moja pierwsza reakcja na ich mowę. Kiedy przyjechałam do Hiszpanii na studia i musiałam zapytać o drogę, pomyślałam sobie, że to nic trudnego. Myślałam, że mając dobre podstawy powinnam się dogadać. Rzeczywistość okazała się okrutna.  Oczywiście po 2 miesiącach przebywania w Hiszpanii rozróżniałam słowa bez większego problemu (co nie znaczy, że rozumiałam wszystko co do mnie mówili).

Hiszpanie, gdy piszą pytanie lub zdanie przeczące, używają znaków interpunkcyjnych co ułatwia zrozumienie kontekstu (znaki interpunkcyjne mają odwrócony porządek – pisane są do góry nogami na początku zdania). Gdyby nie to, nie wiadomo by było czy ktoś w dialogu nas o coś pyta, czy stwierdza. Hiszpańskie pytania zamknięte (czyli te, na które odpowiemy “tak” lub “nie”) wyglądają tak samo jak zdanie oznajmujące.

Na szczęście – Hiszpanie w mowie, używają wyraźnej intonacji głosowej, po której nie sposób jest pomylić pytania ze zdaniem oznajmującym czy przeczeniem. Nie wspomnę także o gestykulacji, która jest ich nieodłącznym elementem stosowanym codziennie podczas rozmowy.

Wybierz właściwe materiały do nauki hiszpańskiego

Aby właściwie podejść do tematu nauki, musisz z determinacją wybierać materiał z jakim chcesz obcować. Nie chwytaj każdej napotkanej książki z gramatyką, wymową, pisownią. Wybierz tę, która rzeczywiście Cię zainteresowała. Taką, która pomoże Ci w nauce, a nie będzie kolejnym “zakurzaczem” na półce w domu. Szukaj inspiracji. Słuchaj żywego języka, powtarzaj i motywuj się do nauki. Z takim podejściem, o pułapkach językowych w alfabecie hiszpańskim nie powinno być mowy.

Zacznij przygodę z językiem hiszpańskim już dziś!

Zostań naszym uczniem i poznaj jeden z najpiękniejszych języków obcych na świecie! Kursy języka hiszpańskiego w Warszawie.

Zobacz kursy

Magdalena Kozak

Od 12 lat zajmuję się językiem hiszpańskim, od 9 lat jestem lektorem. Ukończyłam kilka kierunków studiów. Prowadzę kursy językowe w oparciu o metodologię flipped classroom.