Gramatyka języka hiszpańskiego jest jak pasmo górskie, na którym zmagam się każdego dnia w pracy lektora języka hiszpańskiego. Jednym z wyzwań w drodze na szczyt jest góra, która nazywa się przyimki. Bez jej zrozumienia oraz opanowania nie można iść dalej. To kolejny kamień milowy w nauce, który o krok przybliży Cię do biegłej znajomości hiszpańskiego. Zapraszam do dzisiejszego wyzwania.
W niniejszym artykule wezmę na warsztat przyimki hiszpańskie czyli część mowy, która niejednemu uczniowi spędza sen z powiek, szczególnie na początkowych etapach. Metafora góry jest dobrym obrazem tego co czeka tych, którzy postanowili opanować hiszpańską gramę w stopniu biegłym. Na początku jest ciężko i monotonnie. Na szczycie jednak czekają pięknie widoki oraz szerokie horyzonty. Wysiłek warty podjęcia.
Jest to temat dość trudny ponieważ nauka hiszpańskiego oraz przyimków hiszpańskich w nim występujących wymaga wiele samozaparcia. Spowodowane jest to ich ilością, która może być na początku lekko przytłaczająca. Ponadto nie występują one same i przez to ich znaczenie jest inne w zależności od kontekstu użycia.
Na końcu artykułu znajdziesz kilka ciekawy ćwiczeń oraz zadań dotyczących przyimków hiszpańskich.
Zacznijmy jednak od małego powtórzenia.
[kursy]
Przyimek – co to w ogóle jest?
Wróćmy jednak do szkoły podstawowej i przypomnijmy sobie definicję tego dziwnego tworu. Otóż, jeżeli nie pamiętasz z lekcji języka polskiego w szkole podstawowej, to przyimek jest nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy, która łącząc się z innym wyrazem, nadaje temu wyrazowi inny sens niż ma gdy jest użyty bez przyimka.
Generalnie funkcją przyimka w zdaniu jest ukazania istniejącej relacji pomiędzy jakąś czynnością, a przedmiotem tej czynności lub pomiędzy dwoma przedmiotami.
Wiem, że powyższa definicja wprowadza więcej niezrozumienia niż jasności. Spokojnie, wszystko wyjaśni się w miarę czytania.
Nie jest to ostatecznie takie skomplikowane jak się spojrzy na przykłady. Przyimków używasz każdego dnia i w prawie każdej sytuacji swojego życia. Zatem nauczenie się używania przyimków języka hiszpańskiego to tylko kwestia praktyki.
Aby łatwiej było zrozumieć czym są i jaką spełniają funkcję te przeklęte przyimki sprawdźmy najpierw jakie mamy w ogóle przyimki w języku polskim.
Należą do nich między innymi:
- w
- na
- do
- z
- od
- bez
- poza
- zza
- znad
- po
- pod
- nad
- obok
Użycie przyimków w języku polskim?
Przyimki tworzą wyrażenia przyimkowe kiedy łączą się z innymi wyrazami, np. z liczebnikami, z rzeczownikami czy przymiotnikami. Spójrz na przykłady:
- z nudów
- ze strachu
- z radością
- o tobie
- na stole
- w domu
- przez płot
- dla ciebie
- nad chmurami
- sklep z butami
- zeszyt w kratkę
- z piętnaście
- ze sto
Co do zasady przyimki w języku polskim piszemy oddzielnie z wyrazami, które występują tuż po nich, np:
- w drodze
- do domu
- na stole
Jednak stosujemy także pisownię łączną jeżeli po przyimku następują cząstki: -bok, -dług, -koło, -czas, -miast, -śród i -wnątrz, np.
- obok
- podczas
- wśród
- według
- naokoło
- natychmiast
- zamiast
- natomiast
- wewnątrz
Zacznij przygodę z językiem hiszpańskim już dziś!
Zostań naszym uczniem i poznaj jeden z najpiękniejszych języków obcych na świecie! Kursy języka hiszpańskiego w Warszawie.
Zobacz kursyUżycie przyimków w języku hiszpańskim
Skoro już wiesz czym są przyimki i jaką pełnią funkcję w języku polskim to możemy zacząć rozmawiać o hiszpańskim. Tym samym przejdźmy do meritum tego artykułu i zajmijmy się w końcu użyciem przyimków w języku hiszpańskim.
W języku hiszpańskim możemy wyróżnić następujące przyimki:
- a
- ante
- bajo
- con
- contra
- de
- desde
- durante
- en
- entre
- hacia
- hasta
- mediante
- para
- por
- según
- sin
- sobre
- tras
- versus
- vía
Nie będę tłumaczyć każdego z nich ponieważ z mojego doświadczenia wiem, że popularne wykucie się ich na pamięć do niczego nam się nie przyda. W zależności od kontekstu użycia przyimki hiszpańskie mogą znaczyć zupełnie coś innego w wyrażeniu przyimkowym niż samodzielnie.
Dlatego sprawdzoną metodą uczenia się tego zagadnienia jest uczenie się przyimków w określonym kontekście na określonych przykładach zdań i fraz, które warto zapamiętać. Wówczas nie dość, że zapamiętasz przyimek i jego znaczenie, to jeszcze poprawnie go użyjesz.
Polecam szczególnie pisanie zdań, w których używać będziesz konkretnych przyimków, a także ćwiczenia związane z tłumaczeniem zdań z języka polskiego na hiszpański i odwrotnie. Jest to bardzo dobre ćwiczenie użycia przyimków języka hiszpańskiego. A ćwiczeń w tym temacie nigdy za wiele.
Uważam, że uczenie tego zagadnienia według zasad tzw. “starej szkoły” czyli polegających na tłumaczeniu dużej ilości zdań z uczniami na zajęciach daje najlepsze rezultaty z punktu widzenia szybkości nabywania umiejętności językowych.
Chodzi o to, że każdy uczeń może zacząć budować samodzielnie zdania, a następnie pełne wypowiedzi. Prowadzi to ostatecznie do biegłości, w konstruowaniu poprawnych zdań tworzących pełnowymiarową komunikację w języku hiszpańskim.
Często proszę moich uczniów o napisanie wypracowanie, które później prezentują w formie ustnej na zajęciach. Chodzi o to by ćwiczyć wypowiadanie dźwięków nowego języka tak aby zaangażować cały aparat mowy do nauki hiszpańskiego.
Nie raz usłyszałam od moich uczniów na początkowym etapie nauki, że znają już tyle słów, a nie potrafią zbudować prostego zdania?
Dlaczego tak jest?
Jest to skutkiem “kucia na pamięć” samych słówek, a nie sposobu ich użycia w zdaniu.
Nie chodzi o samo zapamiętanie słowa. To słowo należy umieć wykorzystać w dłuższej wypowiedzi. Budowanie zdań wymaga umiejętności odmiany czasownika w odpowiedniej osobie i połączyć go właśnie przyimkiem np. z rzeczownikiem.
Spójrz na krótkie zadanie.
Czy znasz te słowa:
- mi madre – moja matka
- la biblioteca – biblioteka
- volver – wracać
Możesz znać te słowa i zbudować zdanie typu:
- Mi madre volver biblioteca.
Moja matka wracać biblioteka.
Sens logiczny został zachowany. Każdy Hiszpan Cię zrozumie i domyśli się, że Twoja mama wraca z biblioteki. Jednak jeżeli nauczysz się poprawnej odmiany czasownika volver i dodasz przyimek DE to możesz zbudować całkowicie poprawne zdanie.
- Mi madre vuelve de la biblioteca.
Sama znajomość słówek i gramatyki jest na nic jeżeli nie umiesz zbudować poprawnego zdania.
Jasne… jeżeli chcesz dogadać się na wakacjach i zapytać o podstawowe rzeczy to możesz mówić “Kali jeść, Kali pić”, ale jeżeli zależy Ci aby rzeczywiście porozumiewać się tym językiem poprawnie to zachęcam do ćwiczeń związanych z tłumaczeniem całych zdań oraz wypowiadania ich na głos.
Wybrane przyimki hiszpańskie
W tym artykule skupię się tylko na wybranych przyimkach w języku hiszpańskim. Gdybym chciała opisać wszystkie to musiałabym napisać całą książkę na ten temat dlatego skupię się na najważniejszych według mnie.
Przyimek hiszpański de
Jest dość specyficzny i ma bardzo dużo zastosowań. Zapewne znasz go ze zdań typu:
- Soy de Polonia – Jestem z Polski albo
- Vuelvo de la escuela – Wracam ze szkoły.
Poniżej pokażę Ci przykłady, w których przyimek de tłumaczymy inaczej niż tylko “z” czy “ze”.
- los objetos de mucho valor – rzeczy o dużej wartości
- de 8 a 9 – od 8 do 9
- de nuevo – na nowo
- una máquina de escribir – maszyna do pisania
Zdarza się i tak, że przyimkowi de nie odpowiada żaden polski odpowiednik i wyraz występujący po de tłumaczony jest przez dopełniacz, np:
- los tiempos de mis padres – czasy moich rodziców
- una manera de pensar – sposób myślenia
Są także połączenia, w których wyraz występujący po przyimku hiszpańskim de tłumaczony jest jak przymiotnik, np:
- un vaso de plastico – plastikowy kubek
- la gente de aquí – tutejsi ludzie
Kolejnym zastosowaniem przyimka jest użycie go w formie polskiego przysłówka, który odpowiada na pytanie “jak?”, np.
- de mala gana – niechętnie
- lo hace de intento – robi to umyślnie
Są także sytuacje, w których wyrażenie DE + rzeczownik albo zaimek następujące po rzeczowniku lub przymiotniku tłumaczone jest w ten sposób, że de jest przy tłumaczeniu pomijane i nie wpływa w żaden sposób na formę następującego po nim rzeczownika, np.:
- el cinico de Juan – ten cynik Juan
- pobre de mi – o ja nieszczęśliwa
- el bueno de Pedro – poczciwy Piotr
W powyższych przykładach pierwszy wyraz miał charakter o zabarwieniu uczuciowym. Należy jednak pamiętać, że taka konstrukcja może występować też przy nazwach geograficznych, np.:
- la ciudad de Madrid – miasto Madryt
- la provincia de Aragón – prowincja Aragonia
Kolejnym przypadkiem kiedy użyjemy konstrukcji z przyimkiem de będzie sytuacja kiedy DE poprzedza bezokolicznik i jest tłumaczone jako jeśli / gdyby w zdaniach np.:
- de no haber ocurrido – gdyby to się nie stało
- de ser ciertas estas fechas – jeśli te daty są prawdziwe
De jest używane także przy nazwiskach kobiet. W takich sytuacjach odpowiada polskim sufiksom – owa, – ówna. Spójrz na przykłady.
- la señora Martínez – Pani Martínez
- la señora de Martínez – żona Pana Martínez
- la de Martínez – Martínezowa (w języku potocznym)
Na uwagę zasługuje także użycie DE gdy chcemy podkreślić, że chodzi nam o jakąś konkretną rzecz, np.:
- Toma pescado. – Weź rybę.
Toma de este pescado. Weź tę rybę. - Ella siempre bebe vino. Ona zawsze pije wino.
Ella siempre bebe de mi vino. Ona zawsze pije moje wino.
Ostatnią rzeczą, o której chciałabym wspomnieć, choć na pewno nie ostatnią w użyciu DE jest konstrukcja DE…QUE, która może być stosowana zamiennie z POR LO…QUE / DADO…QUE tłumaczone jako “ponieważ …tak”, np.:
- No se pudo llevar el saco de lo pesado que era.
Nie mógł zabrać tego worka ponieważ był tak ciężki.
Przyimek hiszpański a
Jest to kolejny przykład przyimka hiszpańskiego, który ma szereg zastosowań w języku hiszpańskim. Tłumaczony na język polski może być jako:
- do, przy, po, nad, w, od.
Pewnie teraz myślisz sobie, że już nigdy się tego nie nauczysz i może masz ochotę zamknąć ten artykuł. Nie rób tego! Pamiętasz jak pisałam na początku aby uczyć się przyimków w konkretnym kontekście? Nic się nie zmieniło. Tylko w taki sposób będziesz mógł je prawidłowo zapamiętać.
Poniżej przedstawię Ci przykłady tego użycia przyimka hiszpańskiego a w konkretnych zdaniach i zobaczysz, że nie jest to takie trudne jak wygląda.
- Vamos a Madrid.
Jedziemy do Madrytu. - Tengo clases a las 3.
Mam zajęcia o 3. - La cocina está a la derecha del dormitorio de Juan.
Kuchnia jest po prawej stronie sypialni Juana. - A los veinte años llevaba minifaldas.
W wieku 20 lat nosiłam mini. - Prefiero Madrid a Barcelona.
Wolę Madryt od Barcelony.
Nie można zapomnieć o tym, że przyimek a używamy zawsze gdy mówimy o środkach transportu. Chodzi jednak tylko o dwa przypadki:
- a pie – pieszo
- a caballo – konno
Kiedy mówimy o innych środkach transportu, będziemy używać przyimek en, ale o tym napiszę później.
Zdarzają się sytuacje, w których przyimek A nie ma w ogóle żadnego odpowiednika, a dodatkowo wyraz, który występuje po nim jest w bierniku, np.:
- No conozco a este hombre.
Nie znam tego człowieka. - El me destruyó a mi.
On mnie zniszczył. - Ellos visitaron a Italia.
Oni odwiedzili Włochy.
Niestety ale od tej zasady są pewne wyjątki i nie używamy przyimka hiszpańskiego a w następujących sytuacjach.
Po czasownikach TENER i HABER:
- Tengo algunos amigos.
Mam kilku przyjaciół.
Przed rzeczownikami poprzedzonymi liczebnikami (określanymi przez liczebniki):
- El médico llamó dos pacientes.
Lekarz wezwał dwóch pacjentów.
Użycie przyimka hiszpańskiego a w mowie potocznej
Kolejnym przykładem użycia przyimka hiszpańskiego a jest mowa potoczna. Być może znasz wyrażenie IR A HACER ALGO, które odwołuje się do przyszłości? Jeżeli nie, to tylko wspomnę, że porównywalne jest do angielskiego going to i używamy go, gdy mówimy o naszych planach, działaniach, które nadejdą.
Konstrukcja ta jest bardzo prosta ponieważ należy tylko odmienić czasownik ir przez osoby, dodać przyimek A oraz bezokolicznik, np.
- Y ahora voy a dormir porque estoy cansado.
A teraz pójdę spać ponieważ jestem zmęczony.
W mowie potocznej często pomija się czasownik IR i mówi po prostu:
- Y ahora a dormir porque estoy cansado.
A teraz do spania ponieważ jestem zmęczony. - A comer todos.
Jedzmy. (zamiast: Vamos a comer.) - A ver.
Zobaczymy. (zamiast: Vamos a ver.)
Tego przyimka używamy także zawsze w peryfrazie werbalnej ESTAR A PUNTO DE HACER ALGO, która oznacza tyle co “zaraz coś zrobić”.
Jej konstrukcja jest również bardzo prosta ponieważ należy odmienić tylko czasownik ESTAR przez osoby, dodać przyimek hiszpański a i czasownik w formie bezokolicznika, np.
- Estoy a punto de terminar mi trabajo.
Zaraz skończę moją pracę. - Nosotros estamos a punto de ir de vacaciones.
My zaraz jedziemy na wakacje.
Przyimek hiszpański en
Pierwsze i podstawowe jego znaczenie hiszpańskiego przyimka miejsca to oczywiście “na‘, np.
- En la mesa.
Na stole.
Kolejnym znaczeniem przyimka hiszpańskiego en jest “w”, np.
- Estamos en la biblioteca estudiando por las mañanas.
Jesteśmy w bibliotece i się uczymy rano. - En mi trabajo no hay buen café.
W mojej pracy nie ma dobrej kawy. - En el centro.
W centrum. (w środku)
Używamy go także gdy podajemy miesiąc, rok albo porę roku, w której coś się wydarzyło, np.
- En enero tengo cumpleaños.
W styczniu mam urodziny. - En verano siempre voy al mar.
Latem (w lato) zawsze jeżdżę nad morze. - En 2018 me casé.
W 2018 roku wyszłam za mąż.
Hiszpański przyimek miejsca en stosujemy gdy mówimy o środkach transportu innych niż wspomniane przez mnie wcześniej, czyli konno i pieszo. Chodzi tu o pojazdy mechaniczne, np.
- Me gusta viajar en tren.
Lubię podróżować pociągiem. - Siempre vamos de vacaciones en coche.
Zawsze jedziemy na wakacje samochodem.
Przyimek hiszpański con
Przyimek ten służy do mówienia o tym, że ktoś albo coś nam towarzyszy. Odnosi się zarówno do ludzi jak i do zwierząt, np.
- Juan y Marco van a la fiesta con sus novias.
Juan i Marco idą na imprezę ze swoimi dziewczynami. - Yo prefiero beber agua con gas.
Ja wolę pić wodę gazowaną. (dosłownie wodę z gazem) - Buscamos una casa con tres dormitorios.
Szukamy domu z trzema pokojami.
Przyimek CON używamy także do tworzenia narzędnika rzeczownika, czyli przypadku, który odpowiada na pytanie kim? czym?, np.
- Limpio mi casa con escoba.
Sprzątam mój dom z miotłą.
Przyimek CON występuje także z zaimkami osobowymi, np.
- conmigo – ze mną
- contigo – z tobą
- con ella – z nią
- con nosotros – z nami
- con vosotros – z wami
- con ellos – z nimi
Do innych, równie ważnych i bardzo często używanych a także mylonych przyimków hiszpańskich należy POR i PARA. Nie będę jednak ich rozpisywać ponieważ napisałam na ten temat oddzielny artykuł, do którego przeczytania cię gorąco zachęcam. https://langusta.io/blog/hiszpanskie-przyimki-porownanie-por-para/
Jak widzisz hiszpańskie przyimki są do opanowania. Wymaga to oczywiście dużo praktyki i nieustannych ćwiczeń. Ważne by nie stresować się popełnianiem błędów w początkowym okresie nauki. Uczenie się przyimków hiszpańskich powinno być zabawą i sprawiać wiele radości. Tylko w taki sposób szybko zapadną w pamięć.
Jeżeli nie mieszkasz na co dzień w Hiszpanii to najlepsze efekty osiągniesz kiedy będziesz mógł używać przyimków hiszpańskich w realnych sytuacjach, które ćwiczone są na kursach języka hiszpańskiego. Sprawdź nasze najnowsze kursy i zapisz się już dziś.
Poniżej znajdziesz zadanie dotyczących dzisiejszego tematu. Powodzenia.
Przyimki hiszpańskie ćwiczenia
Wstaw odpowiedni przyimek: por, para, de, a, con, en.
- El ladrón salió de la casa áéíóúñ el sótano.
- Soy abogada y debo vestirme áéíóúñ forma elegante áéíóúñ mi trabajo.
- ¿ áéíóúñ qué estás tan triste?
- Estoy áéíóúñ punto áéíóúñ comer esta paella.
- Necesito terminarlo áéíóúñ el viernes áéíóúñ la tarde.
- Estos regalos son áéíóúñ Lidia.
- He acabado áéíóúñ leer este libro.
- áéíóúñ repente se puso áéíóúñ llorar.
- ¿ áéíóúñ que pagina estamos?
- Nosotras vamos áéíóúñ la biblioteca universitaria.
- ¿Estáis áéíóúñ casa?
- No, estamos áéíóúñ el trabajo.
- ¿ áéíóúñ quién es esto?
- El año pasado no fui áéíóúñ muchos museos áéíóúñ arte.
- áéíóúñ comer todos.
- El domingo, cuando era pequeña siempre iba áéíóúñ casa áéíóúñ mis abuelos.
- Hay que llamar áéíóúñ una ambulancia.
- Este año he vuelto áéíóúñ bailar.
- ¿Creo que Juan va a la boda áéíóúñ Pedro áéíóúñ Manuela.
- Estoy harta áéíóúñ mi trabajo.